ΘΕΜΑΤΑ 2014 - Σχόλιο

 

 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

 

Τα φετινά θέματα θα τα χαρακτηρίζαμε ως μέτριας δυσκολίας,με σταδιακή κλιμάκωση αυτής,όπως επίσης και μάλλον αναμενόμενα ως προς το περιεχόμενό τους,χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις.

Συγκεκριμένα,το θέμα Α εμπεριείχε ερωτήματα Α1-Α4 καθαρά από τη θεωρία,χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία,καθώς επίσης και τα σωστό-λάθος χωρίς κάτι εξειδικευμένο,σε αντίθεση με κάποιες άλλες χρονιές.Στο θέμα Β1 έπρεπε να συσχετίσουμε το αρχικό πλάτος Α ταλάντωσης του σώματος (1) με την ταλάντωση του συσσωματώματος υπό την επίδραση δύο ελατηρίων,αφού πρωτίστως εφαρμόσουμε την αρχή διατήρησης της ορμής για την πλαστική κρούση και αρχή διατήρησης ενέργειας κατόπιν για την νέα ταλάντωση.Θα το χαρακτηρίζαμε μέτριας έως ελαφρά αυξημένης δυσκολίας,κυρίως λόγω του όγκου των σχέσεων που έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε και του πολύ χρόνου που έπρεπε να δαπανηθεί για το ερώτημα αυτό.Το θέμα Β2 ήταν επίσης κλασσικό θέμα σύνθεσης ταλαντώσεων(διακρότημα),όπου θα λυνόταν με σύστημα των εξισώσεων από το ημιάθροισμα και την ημιδιαφορά των συχνοτήτων.Το θέμα Β3 επίσης θεωρείται χαρακτηριστικό για θέμα Β στο κεφάλαιο των κρούσεων,εξισώνοντας την τελική ταχύτητα του σώματος (2) μετά από τη δεύτερη κρούση (με τον τοίχο) με την ταχύτητα του σώματος (1) μετά την πρώτη κρούση,οπότε βρίσκουμε τη ζητούμενη σχέση των μαζών.

Το θέμα Γ ήταν αρκετά αναμενόμενο,από τη στιγμή που θα επέλεγε η επιτροπή να βάλει άσκηση από το κεφάλαιο των κυμάτων.Ένα γενικότερο διάγραμμα απομάκρυνσης-χρόνου,συνέβαλλε στο να να εξεταστεί ο μαθητής και στη διάδοση του ενός κύματος(όταν έχει φτάσει μόνο το κύμα(2) από την πιο κοντινή πηγή),αλλά και παράλληλα να εξεταστεί και στο κεφάλαιο της συμβολής(όταν θα έχουν συμβάλλει και τα δύο κύματα στο δεδομένο σημείο).Το Γ3 εξέταζε ενεργειακά την ταλάντωση του δεδομένου σημείου Σ,ενώ στο Γ4 ο μαθητής θα έπρεπε να συσχετίσει ενεργειακά την κατάσταση συμβολής αυτή με μια νέα κατάσταση,υπό διαφορετική συχνότητα των πηγών.Για ένα μαθητή που είχε δουλέψει παρόμοια προβλήματα,θα χαρακτηριζόταν μέτριας δυσκολίας.

Το θέμα Δ επίσης ήταν αρκετά σύνηθες πρόβλημα για τις εξετάσεις,με μια ράβδο που αρχικά ισορροπεί,με τη διαφορά του ότι η ράβδος εξ'αρχής δεν ήταν οριζόντια,αλλά σχημάτιζε γωνία φ με την κατακόρυφο.Τα Δ2 και Δ3 συνδύαζαν το πρόβλημα της ράβδου με την κύλιση μιας σφαίρας σε κεκλιμένο επίπεδο(που στο συγκεκριμένο ήταν το επίπεδο της ράβδου).Το Δ2 με σύστημα εξισώσεων μεταφορικής και στροφικής κίνησης αποτελούσε τετριμμένο πρόβλημα κύλισης,με μια ιδιαιτερότητα:η γωνία που δινόταν,δεν ήταν η γωνία του κεκλιμένου επιπέδου με τον ορίζοντα ως είθισται,αλλά με τον κατακόρυφο άξονα,κάτι που θα οδηγούσε σε λάθος υπολογισμό όσους,λόγω συνήθειας ή άκριτης απομνημόνευσης,μετέφεραν την γωνία λάθος στο παραλληλόγραμμο ανάλυσης του βάρους σε συνιστώσες κτλ,κάτι που εκτιμώ πως θα είναι αποτελέσει συχνό λάθος κατά τη διόρθωση.Το Δ3 ζητούσε τη συνάρτηση της τάσης του νήματος με την απομάκρυνση της σφαίρας κάτι που έχει ξαναζητηθεί στο παρελθόν σε ανάλογη περίπττωση,όμως είχε κάποια δυσκολία ώς προς το σχεδιασμό των δυνάμεων,αφού πλέον είχαμε και την αντίδραση Ν΄ της Ν δύναμης που ασκεί η ράβδος στη σφαίρα,καθώς και την αντίδραση Τ΄ της στατικής Τριβής Τ(που προκαλούσε μηδενική ροπή ως προς Α).Τα Δ4 και Δ5 λυνόταν με αρχή διατήρησης της ενέργειας και αρχή διατήρησης στροφορμής αντίστοιχα,με τη διαφορά του ότι η δεύτερη ράβδος είχε ίδιο όγκο,αλλά τριπλάσια μάζα (δηλαδή διαφορετική πυκνότητα) και εν τέλει ζητούνταν το ποσοστό απώλειας της κινητικής ενέργειας του συστήματος.Θα το χαρακτηρίζαμε μέτριας δυσκολίας,λόγω του υπολογιστικού μέρους και των πράξεων,που ζητούσε,αλλά κατά τα άλλα ήταν ένα τετριμμένο θέμα στερεού σώματος και κρούσης στερεών σωμάτων.

Ο χρόνος που απαιτούσε η επίλυση των θεμάτων ήταν αρκετός και ενδεχομένως ένα ποσοστό μαθητών να αντιμετώπισε πρόβλημα με το χρόνο.Γενικότερα,όμως τα θέματα ήταν αρκετά αναμενόμενα και μέτριας δυσκολίας.Εκτιμώ ότι η μεγάλη μάζα των μαθητών θα κινηθεί γύρω στο 50-65%(10-13),ενώ οι καλά διαβασμένοι μαθητές δε θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα για τους υψηλούς βαθμούς.